Top 20 stress en burn-out signalen

In dit blog deel ik mijn top 20 van belangrijke stress en burnout signalen met je.

1. Hoofdpijn

Stress en burnout gerelateerde klachten zorgen ervoor dat je veel ‘in je hoofd zit’. Gedachten die maar komen en gaan, ze blijven doordenderen als een hogesnelheidstrein. Je hoofd gaat letterlijk pijn van doen van het malen. Het lukt je maar moeilijk om deze gedachtentrein tot stilstand te brengen, hoe graag je dit ook zou willen. Je piekert over die lastige klus op het werk, die vervelende collega of de discussie met je partner. Het geeft je een onrustig en veelal opgejaagd gevoel.

2. Hartkloppingen

Je zit rustig voor de tv of je luistert aandachtig naar een spreker tijdens een bijeenkomst en ineens gaat je hart als een razende tekeer. Je weet even niet waar je het zoeken moet. Je ademhaling gaat flink omhoog en tegelijkertijd schieten er allerlei gedachten door je heen: “wat gebeurt er nu, het zal toch niet dat…, wat zullen anderen er wel niet van denken”? Neem dit signaal serieus; het kan de opmaat zijn naar een paniekaanval.

3. Weinig energie

Herken je dit? Je komt thuis na een dag hard werken en file rijden. Je bent later thuis dan gepland en voelt je gestrest. De kids springen van enthousiasme om je heen als ze je weer zien. Maar jij hebt nog maar weinig energie over: je voelt je uitgeput. Je voelt dat je toe bent aan rust, maar je weet dat je dat voorlopig nog niet gaat krijgen. Nog sporten? Laat maar, een dag lijkt te lang te duren. Je hebt te weinig energie om zowel zakelijk als privé alle ballen in de lucht te houden.

4. Gevoelens van angst of paniek

Je rijdt bijvoorbeeld op de snelweg en ineens bekruipt je een ongemakkelijk gevoel. Of je bent op een plek met veel mensen en ineens voel je je niet zo prettig. Het lijkt allemaal even heel overweldigend en dat is het ook! Je wordt onrustig en wilt het liefst zo snel mogelijk uit deze situatie verdwijnen. Je wilt deze gevoelens niet en vrijwel automatisch ga je er als het ware tegen vechten. Maar daarmee gaat het gevoel niet weg…

5. Negatieve gedachten

Omgaan met stress betekent veelal ook omgaan met negatieve gedachten. Of je nu een positief ingesteld mens bent of juist wat negatiever in het leven staat, iedereen heeft te maken met negatieve gedachten. Wist je dat we per dag meer dan 60.000 gedachten hebben? En wist je ook dat het gros van deze gedachten negatief is? Als je gestrest bent, zit je veel in je hoofd en wordt je je nog meer bewust van al die negativiteit; dit kan je onzeker maken en zo kom je in een negatieve spiraal terecht.

6. Slecht slapen

Geloof me, iedereen heeft wel eens moeite om in slaap te komen. Ook kan het zijn dat je gedurende de nacht een keer slecht slaapt. Meestal compenseer je dit in de nacht erna wel weer. Maar wanneer je gedurende een langere periode slecht in slaap kunt komen of halve nachten wakker ligt, kan het zomaar zijn dat je last hebt van een verhoogd stress niveau; je merkt dit bijvoorbeeld aan een onrustig gevoel in je benen (restless legs) of je voelt de adrenaline door je lijf gieren.

7. Rusteloos

Roep jij ook voortdurend dat je het altijd zo druk hebt? Ben jij iemand die van geen ophouden weet en altijd onvermoeibaar doorgaat? Let dan eens op de signalen van je lichaam. Vroeg of laat trekt je lijf aan de bel. Niet weten wat je wilt, geen besluiten durven nemen, onrustig op een stoel zitten. Allemaal signalen dat je rusteloos bent. En dit kan leiden tot stress en burnout gerelateerde klachten.

8. Hoge ademhaling

Heb jij last van een onrustige, hoge ademhaling? Een te hoge ademhaling wordt vaak veroorzaakt door spanning en stress. Denk maar aan dat telefoongesprek met die ontevreden klant waarbij het voelt alsof je keel wordt dichtgeknepen. Of die automobilist voor je die ineens een hele vreemde manoeuvre maakt, waardoor jij enorm schrikt. Maar ook het stil op de bank zitten en toch nog het gevoel hebben dat je wordt opgejaagd. Vooral de mensen die perfectionistisch van aard zijn, veel in hun hoofd zitten en de lat altijd hoog leggen voor zichzelf, zullen deze signalen herkennen.

 9. Oorsuizingen (tinnitus)

Ook oorsuizingen worden veelal veroorzaakt door spanning en stress. In de medische wereld spreekt men ook wel tinnitus; het gaat dan om geluiden, zoals fluiten, zoemen of brommen, die niet van buitenaf komen. Je kunt dit in één oor horen, maar in beide kan ook. Bij sommige mensen gaat dit de hele dag door en anderen merken dit vooral wanneer ze in rust zijn, bijvoorbeeld wanneer ze net in bed liggen of even op de bank gaan zitten. Heb jij last van oorsuizingen? Ook dit is een signaal dat je het rustiger aan mag (gaan) doen.

10. Gehaast zijn in alles wat je doet

Herken je dit? In de ochtend snel ontbijten, de broodbakjes van de kinderen vullen, snel de kids naar school brengen om vervolgens gehaast op je werk aan te komen. En dan moet de werkdag nog beginnen… Iedereen heeft wel eens haast, maar wanneer je continue in de hoogste versnelling staat en het gevoel hebt dat je, bij alles wat je doet, nooit echt tijd voor iets of iemand hebt, let dan eens extra op de signalen van je lichaam. Mag het misschien wat rustiger en met meer aandacht voor jezelf en je omgeving?

11. Slechte concentratie

Overal is afleiding! Ja, zelfs bij het schrijven van dit blog:) Er klinken geluiden van buiten, er komt een berichtje binnen op je smartphone, je kinderen vragen om jouw aandacht. Let maar eens op hoe vaak je je smartphone erbij pakt of leg bewust je telefoon eens in een la en kijk vervolgens wat er gebeurt; merk je welke triggers je brein geven? Natuurlijk, het liefst wil je niets missen, maar dit kost jou zo ontzettend veel energie! En wanneer je hier continue in meegaat, leidt dit ertoe dat je je (op termijn) slechter kunt concentreren met als gevolg dat je minder gedaan krijgt dan je zou willen en je je doelen dus minder snel bereikt.

12. Pijntjes die maar niet overgaan (pijnsignalen)

Wellicht ken je het; van die vervelende, onverklaarbare pijntjes in je lijf; in je hoofd, in je buik, je nek, je borstgebied of op een andere plek. Pijntjes waar een huisarts niet zoveel mee kan. Houd er rekening mee dat het stress signalen kunnen zijn. Signalen van je lijf dat of op die plekken of juist elders in je lijf de energie niet goed doorstroomt. We noemen dit ook wel pijnsignalen. Zo kun je na zes fysio behandelingen nog steeds last van je schouder(s) hebben. Wellicht draag je een zware last op je schouders en geven je schouders dus “slechts” het signaal dat je iets mag veranderen in je leven.

13. Snel boos worden

Iedereen is wel eens boos. Boos zijn is een emotie en die emotie mag je doorvoelen. Wanneer je snel en vaak boos wordt, terwijl je boosheid niet in verhouding staat tot de situatie dan kan er sprake zijn van stress en burnout klachten. Je belastbaarheid is lager en je kunt niet veel prikkels van buitenaf verdragen. Heb je al eens nagedacht wat er onder die boosheid zit? Vaak heeft dit te maken met angst om de controle te verliezen. Onderzoek dit eens op een liefdevolle manier bij jezelf en wees hierbij vooral niet te streng voor jezelf.

14. Moeite met grenzen stellen

Veel van mijn cliënten die te maken hebben met stress en burnout klachten geven aan dat ze het lastig vinden om nee te zeggen. Ze denken dat ze daarmee de ander teleurstellen en dat willen ze voorkomen. Herken je dit? Bedenk dan wanneer je ja zegt tegen een ander dat je nee zegt tegen jezelf. Nu betekent dit niet automatisch dat je nooit meer iets voor een ander moet doen. Maar stel jezelf, voordat je ja zegt, de volgende vragen: “moet ik dit nu doen? Krijg ik er energie van? Hoe voelt dit voor mij?

15. Altijd het beste willen voor de ander, ten koste van jezelf

Ben jij iemand die er altijd voor zorgt dat de ander het naar z’n zin heeft? Oftewel, ben jij een pleaser? Please gedrag is een hardnekkig patroon. Zolang de ander het naar de zin heeft heb jij het ook. Maar is dit wel echt zo? Waarschijnlijk ben je gevoelig voor sfeer en ga je discussies en ruzie het liefst zoveel mogelijk uit de weg om bepaalde pijn (uit het verleden) maar niet te hoeven voelen. Maar bedenk dan dat het pleasen van anderen jou ontzettend veel energie kost. En als je dit maar lang genoeg volhoudt, raakt de tank vanzelf leeg, dan raak je burn-out.

16. Perfectionisme (innerlijke criticus)

Herken jij het stemmetje in je hoofd dat altijd opduikt op het moment dat het nog net niet goed genoeg is? Je hebt al veel tijd aan iets besteedt en dan ineens slaat de twijfel toe. Zitten er geen taalfouten in de mail? Is deze offerte écht compleet? Gaat dit verslag aan de verwachtingen van je manager voldoen? Deze innerlijke criticus zorgt ervoor dat je nooit tevreden bent en niet kunt voldoen aan je eigen verwachtingen. De lat ligt simpelweg te hoog.  De innerlijke criticus zorgt er ook voor dat je geen fouten mag maken van jezelf. De angst om fouten te maken, waardoor jij de bevestiging krijgt dat je niet goed genoeg bent, ligt hier dus op de loer. En dit kost bakken vol energie!

17. Moeite hebben met het verleden

Zit jij ook steeds met je gedachten in het verleden? Momenten uit je jeugd waarin het fijn was, zoals lekker voetballen met je vriendjes waarbij jij het winnende doelpunt maakte. Of momenten waarin je je juist niet fijn voelde, bijvoorbeeld omdat je gepest werd of omdat je vader of moeder je niet zag staan. Denk je met warme gevoelens terug aan je eerste liefde en denk je er aan hoe het met hem of haar zou zijn geweest? Je verlangt naar iets wat er niet (meer) is. Het enige dat er is, is het hier en nu. En de kunst is om dit te accepteren; je over te geven aan wat er nu is. Je hebt namelijk geen invloed (lees: controle) op wat er in het verleden gebeurt is.

18. Emoties opkroppen (door je niet uit te spreken)

Ben jij iemand die het lastig vindt om emoties te uiten? Je bent niet de enige! Veel mensen vinden het lastig om uit te spreken waar ze mee zitten. Wanneer je je emoties opkropt, krijg je vroeg of laat te maken met de fysieke en mentale gevolgen. En energetisch zit er dan vaak een blokkade bij het keelgebied. Oorzaken kunnen zijn: angst voor afwijzing of veroordeling, niet begrepen worden, een jeugdtrauma, teveel betrokken bij het lot van anderen (waardoor je jezelf vergeet). Wanneer je jouw emoties te lang opkropt, kan dit leiden tot een burn-out. Een burn-out als gevolg van het opkroppen van emoties komt heel vaak voor. Mensen met een burn-out hebben het gevoel dat ze emotioneel zijn opgebrand en kunnen even niet meer. Het belangrijkste is dat je je gevoelens bespreekbaar maakt, hoe lastig dit ook lijkt voor je.

19. Het gevoel dat alles je overkomt

Ervaar jij sommige dingen als overweldigend? Wordt het je soms allemaal teveel?  Voel je dat je geen houvast meer hebt in jouw leven? Dit kan een heel beangstigend gevoel bij je oproepen, waardoor je stress level omhoog schiet. Relatieproblemen, problemen op het werk, problemen met je kinderen; overal waar jij komt stapelen de problemen zich op. Je bent de verbinding met jezelf kwijt, waardoor het voelt alsof er geen vaste grond onder je voeten aanwezig is. Van belang is dat je letterlijk gaat gronden door de aandacht te verplaatsen naar je voeten en hier heel opmerkzaam te zijn. Verder mag je dankbaar zijn voor alles wat je doet. Dankbaarheid is een hele krachtige energie die je op een andere manier leert kijken naar jezelf en de wereld om je heen. Deze energie brengt je weer meer met jezelf in verbinding.

20. Geen beslissingen durven nemen

Stel jij bepaalde beslissingen het liefst zo lang mogelijk voor je uit? Ben je bang om een verkeerde beslissing te nemen? Dit is een vorm van onzekerheid, bang om het fout te doen. Zelfs nadat alle voor- en nadelen tegen elkaar zijn afgewogen blijf je twijfelen: “Was dit nu écht de juiste keuze?”  Van veel nadenken wordt een besluit vaak niet beter. Je denkt misschien dat een besluit altijd op rationele gronden wordt gemaakt, echter niets is minder waar. Emotioneel heb je vaak al lang een keuze gemaakt! Geen beslissingen durven nemen kan leiden tot een hoop stress in je lichaam. Ga dus naar je gevoel toe en hak die knoop door;)